Ficar Savaslari
Câhiliye döneminde müsrik Araplar arasinda haram aylar dan birisinde yapilan savaslar.
Islâm'da yasak oldugu gibi câhiliye döneminde de Müsrikler arasinda
haram aylarda savas yapmak, kan dökmek, haksizlik ve kötülüklerde
bulunmak yasaklanmis idi. Muharrem, Receb, ZIlkâde ve Zilhicce
aylarindan olusan bu aylarda yasagin ihlâl edIlmesi, büyük bir günâh ve
suç sayiliyordu.
Bu telâkkiye ragmen câhiliyye döneminde zaman zaman haram aylarin
kudsiyeti çignenmis, kanli bazi savaslar meydana gelmisti. Iste bu
savaslar, müsrikler tarafindan, günâhin islendigi savaslar anlamini
ifade etmek üzere "ficâr savaslari" diye adlandirIlmistir.
Arap tarihinde dört ficâr savasi vukû bulmustur. I. ficâr savasi, Gifâr
kabilesinden bir sahsin Ukâz Panayiri'nda ayaklarini uzatip oturarak
"Araplarin en sereflisi benim!" demesine kizan bir sahsin, kiliciyla
onun ayaklarini kesmesi üzerine Iki tarafin adamlari arasinda cereyan
etmistir.
II. Ficâr savasi, Kureys'ten Benû Amir ile Kureys'ten Benû Kinâne
arasinda meydana gelmistir. Yine Ukâz Panâyiri'nda Benû Amir'den bir
kadina Kinâneogullarindan bazi gençlerin sarkintilik etmesi bu savasa
sebep olmustur.
III. ficâr savasi ise, Kinâneogullarindan bir sahsin, Âmirogullarindan
birisine olan borcunu zamaninda vermedigi gibi oyalama cihetine gidip
ödemeye yanasmamasi sebebiyle bu Iki kabile arasinda ortaya çikmistir.
IV. ficâr savasi ise, Kinâneogullarinin yanisira Kureys ile Hevâzin'in
Kays-i Aylân kabileleri arasinda meydana gelmistir. Hire hükümdarinin
çikardigi bir kervana kilavuzluk ve muhafizlik etme konusunda
aralarinda ihtilâf ve husûmet çikan Kinâneogullarina mensup bir sahsin
Kays-i Aylân'dan birisini öldürmesi bu savasa sebep teskil etmistir.
Kinâneogullarinin yaninda Kureys'in diger sülâleleri de savasa
katIlmis, bu arada Peygamber efendimiz de amcalariyla birlikte bu
savasta bulunmustur. Ancak genellikle kabul edildigine göre o sirada
yirmi yasinda olup savasabilecek güçte olmasina ragmen sadece savas
alaninin gerisine düsen oklari toplayip amcasina vermekle yetinmistir.
Sonunda bu savas, Iki tarafin ölülerinin sayilip ölüsü fazla olan
tarafa fazlalik miktarinca diyet verIlmesi karari ile sulha baglanarak
neticelendirIlmistir.
Ahmet ÖNKAL